Xe quét đường do Việt Nam sáng chế
Luôn ấp ủ trong lòng một ước muốn mang trí tuệ của mình để đóng góp một phần nhỏ bé cho xã hội. Cảm thấy sự ô nhiễm ngày càng gia tăng ngay trên chính mảnh đát mình sinh ra. Kỹ sư Phan Đình Phương ( TP. Đà nẵng) và các cộng sự đã nghiên cứu và chế tạo thành công chiếc XE QUÉT ĐƯỜNG An sinh, chiếc xe được xem là giải pháp cho môi trường đô thị.
Từ ý tưởng nhân văn
Gặp kỹ sư Phan Đình Phương trong căn xưởng nhỏ ngổn ngang các thiết bị máy móc mới hiểu được vì sao ông bị nhiều người gọi là lão kỹ sư “gàn”. Tôn sùng nhà bác học Eintein, sẵn sàng cầm cố nhà cửa để có tiền sáng chế, thậm chí chui vào trong một chiếc máy suốt hai năm rưỡi chỉ với mục đích nghiên cứu. Không gì khiến ông rời mắt khỏi một cái máy mới, một cái động cơ lạ, dường như ham muốn tìm hiểu đã ăn vào máu của ông.
Những thiết bị được ông sáng chế nhìn qua có vẻ kỳ lạ nhưng lại có tác dụng thiết thực như máy đổ rác vào thùng thu gom, thiết bị chữa cháy; công nghệ “bắt” hơi xăng; “tóm” khí gas đang bốc hơi gây lãng phí và tăng nguy cơ cháy, nổ...
Trong số những sáng chế của mình, xe quét rác An Sinh là một sản phẩm được kỹ sư Phương cưng nhất. Kỹ sư Phương tâm sự: Thuở đi học, hình ảnh chị lao công đêm đông quét rác trong bài thơ Tiếng chổi tre của nhà thơ Tố Hữu cứ mãi theo tôi. Đêm giao thừa Tết, trong khi nhiều phụ nữ khác đang sum họp với gia đình thì tại tuyến đường trước nhà, tôi thấy hai chị lao công vẫn âm thầm, lặng lẽ với tiếng chổi tre quét rác, bất chấp cái lạnh như cắt da cắt thịt. Kể từ đó trong tâm trí của Kỹ sư Phương đã lóe lên ý tưởng chế tạo một chiếc xe quét rác tự động để giảm thiểu sức người.
Hành trình sáng tạo của kỹ sư Phan Đình Phương bắt đầu từ sự cảm thông và sự sẻ chia sâu sắc ấy. Miệt mài nghiên cứu và chế tạo trong thời gian 5 năm, thậm chí ông đã phải “xẻ thịt” chiếc xe máy Trung Quốc – phương tiện đi lại duy nhất của ông lúc bấy giờ để lấy động cơ gắn vào chiếc xe quét rác công nghiệp. Và cuối cùng, ý tưởng nhân văn của kỹ sư Phương đã thành hiện thực - chiếc xe quét hút rác động lực cao tốc ra đời với nhiều tính năng ưu việt cải thiện điều kiện lao động cho những người lao công.
Kỹ sư Phương cho biết: Máy quét rác An Sinh được xem là xe quét rác hút bụi đầu tiên trên thế giới được sáng chế theo nguyên lý khí động lực hàng không, chạy cực nhanh trên mọi địa hình mà hút được cả rác lẫn bụi khi nắng và bùn đất khi mưa.
Chiếc xe được mô phỏng theo đúng động tác của người phụ nữ quét rác, máy có kết cấu gọn nhẹ, gồm 6 bánh, cabin chống mưa nắng cho người sử dụng. Thể tích thùng rác trong máy 200 lít, khả năng kéo moóc 1.000kg, năng suất quét 3.000 - 36.000m2/giờ (tùy thuộc vào việc không hay có sử dụng chổi hông).
Điểm ưu việt của máy hút rác động lực cao tốc là cùng tốc độ với xe gắn máy (15 -30km/h), sử dụng hệ thống chổi bên hông quay chậm theo phương ngang nên giảm thiểu gây bụi khi quét. Máy có 3 khả năng đổ rác rất thuận lợi là đổ vào thùng bên đường, đổ cho xe trung chuyển, đổ rác vào moóc kéo theo sau máy.
Mỗi lần đổ rác vào thùng hay xe trung chuyển chỉ mất khoảng 40 - 60 giây. Xe còn có hệ thống thiết bị tạo hơi nước tự động từ thùng nước của xe nên hạn chế được bụi bẩn và ô nhiễm. Chi phí sử dụng máy để quét rác giảm 5 - 7 lần so với quét bằng tay và rẻ hơn nhiều lần so với máy nước ngoài. Hệ thống chổi bên hông của xe quay chậm theo phương ngang nên giảm thiểu gây bụi khi quét
Kỹ sư Phương tính toán: Với 2 tỷ đồng có thể nhập khẩu 1 xe quét đường cỡ lớn 10 tấn, chỉ tạo việc làm cho 4 người lái 2 ca, mỗi tháng tiêu thụ hàng ngàn lít diesel. Nhưng 2 tỷ đồng sẽ mua được 3 xe quét rác tự động An Sinh và 25 máy hút rác đẩy tay, tạo việc làm cho hơn 100 công nhân, diện tích quét tăng lên gấp 10 - 15 lần, cả đường phố và vỉa hè đều sạch.
Hiệu quả xử lý môi trường cao hơn nhờ máy hút hết rác bụi, bùn đất, cả khi mưa lẫn nắng. Thời gian quét rút gọn trong vài chục phút/ha, đổ rác nhanh, khỏi ảnh hưởng đến giao thông trên đường. Số lao động dôi dư sẽ trang bị 25 máy hút rác đẩy tay An Sinh để thu gom rác bụi trên vỉa hè.
Đây là khu vực có diện tích lớn, mật độ rác cao, nhiều chướng ngại vật nên khó quét bằng máy lớn nhưng ít nắng gió, rất phù hợp với sức khỏe chị em lao động phổ thông. Không chỉ có vậy, xe quét đường An Sinh giúp công nhân rút ngắn thời gian làm việc, tránh tiếp xúc với chất bẩn độc hại và mưa nắng.
Chiếc xe được đánh giá là kỳ diệu này được giới khoa học trong và ngoài nước cho là giải pháp rất hữu ích cho công tác đảm bảo vệ sinh môi trường đô thị, đã được trao cúp vàng Hội chợ triển lãm Techmart Việt Nam và cấp bằng độc quyền Sáng chế năm 2009 và được nhà nước tuyển chọn thực hiện đề án Phát triển Công nghiệp Môi trường Việt Nam đến năm 2025.
Điều ông Phương trăn trở là chiếc máy quét rác này chưa được ứng dụng nhiều vào cuộc sống để giải phóng bớt một phần nhọc nhằn cho những công nhân vệ sinh trong việc làm sạch môi trường hàng ngày, nhất là trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Hy vọng, sẽ có nhiều cơ quan đầu tư, hỗ trợ để trong tương lai không xa, chiếc máy quét rác đa năng của ông Phương sẽ không chỉ được ứng dụng ở Việt Nam, mà còn có khả năng vươn xa ra thị trường thế giới.
Chắc chắn với niềm đam mê nghiên cứu tìm tòi không ngơi nghỉ của ông Phương sẽ sớm cho ra đời những sản phẩm có ích với xã hội như chiếc xe quét rác hót đường An Sinh. Chúc ông thành công.